گزارش افتتاح سايت هرباريوم دانشگاه علوم پزشكي گناباد
مركز رشد گياهان دارويي دانشگاه علوم پزشكي گناباد طرح جمع آوري و شناسايي گياهان دارويي را با همكاري گروه آموزشي گياهان دارويي مجتمع آموزش عالي، اداره منبع طبيعي، محيط زيست و مركز تحقيقات جهاد كشاورزي و دانشگاه آزاد اسلامي گناباد در قالب تفاهم نامه همكاري با دانشكده كشاورزي دانشگاه فردوسي مشهد در سال 1396اجرا كرد. در اين طرح از 111 نقطه گناباد كه از نظر اقليم، ارتفاع، شرايط خاك و ويژگي هاي رويشي گياه مشابهت داشتند در 2 نوبت بهار و فصل رويش اوليه و در ابتداي مهرماه و پاييز زمان بذرگيري گياهان دارويي بيش از يك هزار گونه گياهي شناسايي و جمع آوري شد. اين گونه ها با روشهاي علمي خشك، پرس و شناسنامه دار و در قالب يك هرباريوم گياهان دارويي نگهداري شدند. درنهايت در سال 1398 از2631 مورد مشتمل بر 520 گونه گياهي مختلف(80 گونه دارويي) هرباريوم تهيه شد. در سال 1402 با بازديد جناب آقاي مهندس جوهرچي عضو هيات علمي و نيروي متخصص از گروه تخصصي دانشگاه فردوسي مشهد استاندارد بودن هرباريوم دانشگاه علوم پزشكي گناباد، با توجه به قوانين موجود در دنيا توسط هرباريوم دانشگاه فردوسي مشهد به عنوان تنها هرباريوم مرجع شرق كشور تاييد شد و هرباريوم مجازي در زمستان 1402 به عنوان اولين هرباريوم مجازي شمال شرق در كشور به ادرس https://res.gmu.ac.ir/pages/1703354589859 راهاندازي گرديد. هرباريوم مجازي دانشگاه رازي، شهيد بهشتي،تبريز، پژوهشكده گياهان دارويي جهاد دانشگاهي، مركز ملي ذخاير ژنتيكي و زيستي ايران و علوم پزشكي شهيد بهشتي ساير هرباريوهاي مجازي در ايران هستند.
هرباريوم مجازي گناباد با هدف ثبت و آرشيو كردن گياهان منطقه گناباد و مناطق اطراف تأسيس شده است. ثبت و آرشيو كردن نمونههاي گياهي اين منطقه، به حفظ تنوع زيستي و معرفي گونههاي گياهي منحصر به فرد در اين منطقه كمك ميكند. اين هرباريوم، فرصت مناسبي را براي تحقيقات علمي در زمينه زيستشناسي گياهي، بررسي تنوع گياهي و مطالعات محيطزيستي فراهم ميكند. همچنين، اين هرباريوم امكان دسترسي عموم به اطلاعات مربوط به گياهان منطقه را فراهم ميآورد كه ميتواند به آگاهي بيشتر مردم و ترويج آموزشهاي مرتبط با محيطزيست كمك كند. افتتاح هرباريوم مجازي گناباد نشان از تلاشهاي جدي و مؤثر در جهت حفظ تنوع زيستي و ترويج علم و دانش در اين حوزه است. اين تسهيلات نه تنها به تحقيقات علمي كمك ميكند بلكه به افزايش آگاهي عمومي و حفظ محيط زيست نيز كمك مينمايد.
لازم به ذكر است، هرباريوم محلي است كه در آن نمونههاي خشك شده گياهان را به شيوههاي عملي خاص و معيني نگهداري ميكنند و مجموعهاي از نمونههاي گياهي دائمي شده و شناسنامه دار است. هر نمونه هرباريومي سندي است دال بر وجود يك گونه در يك منطقه خاص جغرافيايي و همچنين نمونه شاهدي براي تحقيقات علمي به شمار ميآيد. محققان و گياهشناسان در نهايت جهت حصول اطمينان از درستي شناسايي خود ناگزير به تطبيق نمونه جديد با نمونههاي شناسايي شده توسط ديگر محققان هستند.